پژوهش حاضر با هدف فهم چگونگی رؤیت پذیر شدن کُردها در دورۀ پهلوی دوم انجام شده است. این پژوهش تلاش دارد با استفاده از روش تحلیل گفتمان، به تصویری تا حدودی گویا، روشن و قابل استناد «از» و «درباره» کُردها در مجلات فارسی زبان این دوره دست یابد. به همین منظور متن و فرامتنِ مطالب مرتبط با موضوع مورد تحقیق در این نشریات در بازه زمانی مورد اشاره، مورد تحلیل و پژوهش قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد که تصویرسازی از کُرد و کردستان در مجلات دوره پهلوی دوم، متاثر از قطب بندی هایی مانند «خود/دیگری»، «مرکز/حاشیه» و «سوژه/ابژه» است. در این مطالب، کُردها همواره هویتی ثابت و از پیش تعریف شده دارند، این تاکید بر مفهوم ثبات، تکنیک و بلکه تاکتیکی مهم و موثر در «ساخت ایدئولوژیک سوژه ی کُرد» و «دیگری بودگی» اوست. تصویر غالب و پُررنگ از کردها در این مجلات، تصویری است موزه ای و همچنین توریستی از آنها؛ آدم هایی در اعماق تاریخ که نباید به آنها دست زد، مبادا که از «بکر بودن» بیفتند. سایه این «ایده باکرگی» بر ساحَت های مختلف هستی و کیستی «سوژه کُرد» از زبان و لباس و پوشش او گرفته تا آداب و رسوم و آئین اش، گسترده شده است.اهمیت سوژه ی «کُرد» به بودَش در تاریخ است و کمتر سخنی از شرایط اجتماعی، اقتصادی، سیاسیِ روز کردها در میان است.

خانواده مسلمان ایرانی در شرایط کنونی با مسائل اجتماعی متعددی روبرو است که به زعم این مقاله ناشی از فاصله گرفتن از نسخه بومی، ملی و دینی خانواده، می باشد. براین اساس هدف این پژوهش فهم و کشف الگوی سازمان اجتماعی خانواده در آموزه های قرآنی است که از طریق پاسخگویی به دو سوال زیر میسر می شود. در سازمان اجتماعی خانواده اهداف ، ارکان و کارکردهای خانواده کدامند و نظام اجتماعی خانواده چگونه سامان دهی شده است؟ روش تحقیق، کیفی و ترکیبی از سه رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی، تحلیل محتوا کیفی، روش داده بنیاد و است.یافته های نشان می دهد، مهمترین اهداف و کارکردهای تاسیس خانواده عبارتنداز: حصول آرامش به عنوان هدفی بسترساز و در عین حال مسقل، اجتماعی کردن دین، جامعه پذیر کردن فرزندان، سلامت اجتماعی و فرزندآوری. همچنین یافته ها نشان می دهند، صورتبندی نقشی در خانواده به گونه ای تنظیم شده که نقش های نرم، عاطفی و محوری در تحقق اهداف خانواده، مربوط به موقعیت های زنانه و نقش های سخت، رسمی و ابزاری، مربوط به موقعیت های مردانه است. مهمترین نقش فرزندان احسان به والدین و مهمترین نقش نظام خویشاوندی ، حمایت اجتماعی از خانواده است. نتیجه اینکه ترکیب نقشهای زنانه و مردانه در خانواده رابطه اجتماعی دوستانه، محبت آمیز و مبتنی برایثار، آرامش، اطمینان و اعتماد را در خانواده و جامعه تولید و باز تولید می کند.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

شعر معمولا حاصل تجربه ها و یافته های شاعر است. بسیاری از این تجربه ها و یافته ها تنها به یاری یکی از حواس به دست نیامده است. شاعر برای بیان کردن و انتقال دادن اینگونه موارد نیازمند ان است که حواس گوناگون مخاطب را همزمان تحت تاثیر قرار دهد. یکی از راه های این کار حسامیزی است. این ارایه گاه از راه به کار بردن واژگان و تعبیرات مربوط به حسی درباره حس دیگراست؛ همچنین ممکن است با استفاده از معانی ایهامی یک واژه دو یا چند حس را به طور همزمان تحت تاثیر قراردهد. کاربرد حسامیزی در ادبیات غرب گاه بر اثر نظریه ارتباط ها یا عقیده به پیوندی نهانی میان پنج حس است. این نظریه می تواند با نظرمولانا درباره حواس قابل مقایسه باشد. گاهی دیگر حسامیزی حاصل حالت سینستزی در شاعر است. حالتی که احتمالا شاعرانی چون رمبو و ویکتور هوگو تجربه کرده اند. حسامیزی در ادب کهن فارسی نمونه های محدودی داشته است. بسامد ان در سبک هندی افزایش یافته و در شعر معاصر رواج کامل پیدا کرده است. سیر این تحول در مقاله حاضر بررسی شده است.

بیان مسئله: تاریخ اجتماعی حواس ازطریق مطالعة حواس و عواطف انسانی در بستر زندگی روزانه به تحلیل مسائل اجتماعی می پردازد. عکس های اجتماعی به واسطة تحلیل وتفسیر حواس غیردیداریِ مقولات جمعیتی که بازنمایی می کنند، نحوة مواجهه مردمان گذشته با زیست بوم خود را از طریق عواطف و احساس های انسانی عرضه می کنند. بدین ترتیب، تاریخ اجتماعی صدا به عنوان روش مطالعة عکس های اجتماعی، نحوة شکل گیریِ تلقی های گوناگون و باورها و عادات روزمرة مردم را در ارتباط با مقولات صوتی حاضر در بطن زندگی روزانه براساس اسناد دیداری عکاسانه فراهم می سازد. اما پرسش آن است که با توجه به کیفیت استنادی عکس ها که همواره مرتبط با قوة باصره فرض شده اند، چگونه می توان در متن آن ها به مطالعة صداهای مرتبط با زندگی مقولات جمعیتی پرداخت؟ به ویژه در عکس های تاریخی مانند آثار عکاسانة دورة ناصری، تحلیل مبتنی بر تاریخ اجتماعی صدا چه اطلاعات افزوده ای در اختیار مورخ قرار می دهد؟ هدف پژوهش: هدف پژوهش بررسی عکس های اجتماعی است که با توجه به ویژگی های بصری خود، حاوی داده های دیداری هستند که با اطلاعات فرامتنی تاریخی دورة موردنظر شامل اسناد مکتوب تاریخ اجتماعی، امکان مطالعة جنبه های اجتماعی اصوات را در متنی عکاسانه فراهم می سازند و ازاین طریق می توان اطلاعات دقیق تر و جامع تری از کیفیات زیستة مردم در زندگی روزانه به دست آورد. روش پژوهش: این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و با کاربست تاریخ اجتماعی حواس، به استخراج نمایه های مرتبط با مقولات صوتی در زندگی روزانة مردم عهد ناصری (براساس عکس های درون کاخ سلطنتی و مردم نگاری های دورة ناصری) و تطبیق آن ها با متون تاریخی هم دورة آن پرداخته است. نتیجه گیری: اغلب صداهای موجود در فضاهای شهری دورة ناصری در دست طبقة حاکم بوده و برای کنترل و اعمال قدرت به کار می رفته است. ظهور مدرنیته نیز در آن دوران با درهم شکستن سکوت پیشامدرن، تجربه های شنیداری جدیدی را در طبقات مختلف اجتماعی ایجاد کرد که طبعاً با فاصله گرفتن از پایتخت و مراکز قدرت این صداها بخش کمتری از فرهنگ شنیداری طبقة دهقان را شامل می شد.

شناخت تاثیر پرداخت تسهیلات بانکی با رویکرد بانکداری اجتماعی بر توسعه پایدار روستایی و عشایری با میانجی-گری سرمایه اجتماعی همسو با رویکردهای نظری سرمایه اجتماعی(بوردیو)، توسعه پایدار (آمارتیاسن)، بانکداری اجتماعی(بندیکتر) و توسعه پایدار اجتماعی(مکنزی) هدف این مطالعه بود. روش کمی و ابزار پرسشنامه محقق ساخته بود که آلفای کرونباخ کل بالای 70/0، توسعه پایدار 87/0، برای سرمایه اجتماعی 84 /0و برای بانکداری اجتماعی 93 /0 بوده است. جامعه آماری، دریافت کنندگان تسهیلات بانک توسعه تعاون بود که با نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای پنج استان انتخاب و از استان های منتخب، دریافت کنندگان تسهیلات بعنوان نمونه مورد مطالعه قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از مدل-سازی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد سرمایه اجتماعی بیشترین نقش را در تبیین فرایند توسعه پایدار داشته و نقش بانکداری اجتماعی در فرآیند توسعه پایدار عشایری(71 درصد)، پررنگ تر ازفرایند توسعه پایدار روستایی(34 درصد) بوده است. محیط زیست مولفه تأثیرگذار بر فرآیند توسعه پایدار بوده که بعد از آن مولفه های سود و در نهایت مردم قرار داشته اند. همچنین سرمایه اجتماعی(40 درصد) در تحقق بانکداری اجتماعی تاثیرگذار بوده است. بنابراین، می توان نتیجه گیری نمود برای اهتمام به توسعه پایدار روستایی و عشایری با مولفه های پایداری اقتصادی، پایداری محیطی و پایداری اجتماعی، توجه به مولفه های سه گانه بانکداری اجتماعی، یعنی؛ سود، مردم و محیط زیست و مولفه های پنج گانه سرمایه اجتماعی، یعنی؛ آگاهی اجتماعی، مشارکت اجتماعی، شبکه اجتماعی، انسجام اجتماعی و اعتماد اجتماعی حایز اهمیت است.

سابقه و هدف حواس پرتی راننده به عنوان یک مسئله مهم در ایمنی جاده مطرح است که خطر رخداد تصادف وسیله نقلیه را افزایش می دهد. مطالعه حاضر باهدف بررسی مهم ترین عوامل حواس پرتی رانندگی عمدی و غیرعمدی مرتبط با سوانح ترافیکی در رانندگان اتوبوس های برون شهری انجام گرفت. روش بررسی این مطالعه مقطعی تحلیلی، در سال 1397 بر روی 370 نفر از رانندگان اتوبوس های مسافربری جاده های بین شهری کشور انجام گرفت. پرسشنامه 37 سوالی مورداستفاده، دارای سه بخش شامل رفتار حواس پرتی درگذشته، نگرش ها و باورها در مورد حواس پرتی عمدی و حساسیت به حواس پرتی غیرعمدی است. میانگین و انحراف معیار نمره در هر یک بخش های مذکور برآورد گردید. اختلاف بین گروه های مختلف متغیرهای مستقل با نمره حواس پرتی با استفاده از مدل ANOVA موردبررسی قرار گرفت. مهم ترین عوامل حواس پرتی عمدی و حواس پرتی غیرعمدی بر اساس میانگین نمره افراد شناسایی گردید. برای برآورد اثر عوامل حواس پرتی رانندگی بر تصادفات جاده ای رانندگان اتوبوس از نسبت شانس توسط مدل رگرسیون استفاده گردید. کلیه تجزیه وتحلیل های آماری در سطح اطمینان 95/0 و با استفاده از نرم افزار آماری STATA ویرایش 14 انجام شد. ملاحظات اخلاقی، انسانی و اصول اخلاقی بر اساس بیانیه هلسینکی رعایت گردید. یافته ها میانگین و انحراف معیار میانگین نمره رفتار حواس پرتی درگذشته 53/11(23/0)، نمره نگرش ها و باورها در مورد حواس پرتی 16/63(75/0)، نمره حساسیت به حواس پرتی غیرعمدی 14(37/0) و نمره کلی حواس پرتی 7/88(99/0) برآورد گردید. 78/63 درصد رانندگان ازنظر رفتار حواس پرتی رانندگی درگذشته در طبقه بندی حواس پرتی کم قرار گرفتند. عامل حواس پرتی عمدی به ترتیب «دقیق شدن بر روی صحنه های تصادف رخ داده در کنار جاده» و «خواندن تابلوهای تبلیغات و آگهی های کنار جاده» با میانگین به ترتیب 6/2 و 5/2 و عوامل حواس پرتی غیرعمدی «وجود صحنه تصادف برکنار جاده» و «صحبت کردن مسافر با راننده» هر یک با میانگین 5/2 به عنوان عوامل مهم حواس پرتی تعیین شدند. بین شدت حواس پرتی حین رانندگی و متغیرهای سن، وضعیت تاهل، سابقه رانندگی و تعداد سرویس رانندگی در ماه و وضعیت نمره منفی در گواهینامه رانندگی رابطه آماری معنی داری مشاهده شد. شانس تصادفات مرتبط با حوادث ترافیکی در رانندگانی که حین رانندگی مکالمه تلفنی بیشتری داشتند 46/0 درصد بیشتر از رانندگانی بود که حین رانندگی، مکالمه تلفنی کمتری داشتند. نتیجه گیری نتایج مطالعه حاضر حاکی از اهمیت تعدادی از عوامل حواس پرتی رانندگان نسبت به دیگر عوامل است. تدوین علمی راهکارهای پیشگیرانه به کمک یافته های تحلیلی مطالعات می تواند گامی موثر در جهت کاهش حوادث جاده ای برداشته شود.

تاریخ نگاری از منظر کارکردهای سیاسی و اجتماعی عمده ای که در زندگی انسانی ایفا می کند به منبعی برای آموزش و انتقال معرفت اجتماعی، هویت سازی، مشروعیت سازی و کنشگری سیاسی و اجتماعی بدل شده است. در اندیشه دولت-ملت، تاریخ نگاری مبنایی برای ایجاد و تقویت مفاهیم اجتماعی، ارزش ها و هنجارهایی است که ساختارهای سیاسی و اجتماعی بر مبانی آنها استوار شده و همبستگی اجتماعی، امنیت و نظم سیاسی را سامان داده است. از سوی دیگر به دنبال تبدیل شدن امر هویت به معضل اساسی بسیاری از جوامع و گروه های اجتماعی، امنیت اجتماعی به یک گفتمان مهم در حوزه امنیت پژوهی تبدیل شده است. موضوع اصلی امنیت اجتماعی معطوف به چگونگی حفظ و تداوم هویت اجتماعی و فرهنگی جامعه، ارزش ها، سنت ها، الگوها، عقاید و مذاهب گروه های اجتماعی در شرایط متغیر و متحول اجتماعی و تهدیدهای متوجه آن است. براین اساس سوال اصلی تحقیق این است که نسبت کارکردهای اساسی تاریخ نگاری با امنیت اجتماعی چیست؟ یافته های این مقاله که به روش توصیفی-تحلیلی و تحلیل مفاهیم اساسی امنیت اجتماعی و کارکردهای سیاسی و اجتماعی تاریخ نگاری صورت گرفته، نشان گر آن است بین کارکردهای سیاسی و اجتماعی تاریخ نگاری و امنیت اجتماعی رابطه مستقیمی برقرار است. امنیت اجتماعی بر مرجعیت هویت و فرهنگ استوار است و مفاهیم اجتماعی، ارزش ها و هنجارها، عامل اساسی ایجاد و تقویت امنیت اجتماعی به شمار می آیند. تاریخ نگاری با کارکردهایی چون فراهم آوردن معرفت اجتماعی، هویت سازی فردی و جمعی، مشروعیت سازی برای دولت و واحدهای سیاسی و زمینه سازی برای برقراری همبستگی اجتماعی و کنش سیاسی اجتماعی مشترک، سهم چشمگیری در ارتقای امنیت اجتماعی ایفا می کند.